Dalawa kong aklat ng tula ni National Artist Gemino H. Abad

DALAWA KONG AKLAT NG TULA NI NATIONAL ARTIST GEMINO H. ABAD

Maikling sanaysay at tula ni Gregorio V. Bituin Jr.

Dalawang beses ko lang siyang nakita nang personal - nang maging tagapagsalita siya sa asembliya ng Philippine PEN sa Cultural Center of the Philippines (CCP) noong Setyembre 20, 2022, at noong unang ganapin ang National Poetry Day, Nobyembre 22, 2022, sa Metropolitan Theatre (MET).

Gayunman, hindi ako nagkaroon ng pagkakataon na mag-selfie o magpalitrato nang kasama siya. Naging National Artist for Literature si Ginoong Gemino H. Abad noong Hunyo 10, 2022.

Nang mailunsad ang tatlong araw na 25th Philippine Academic Book Fair sa SM Megamall nitong Hunyo 2024, nabili ko sa ikatlong araw sa booth ng UP Press ang dalawang libro ng mga tula ni Ginoong Abad. Ang isa ay may pamagat na "Where No Words Break - New Poems and Past" na may kabuuang 190 pahina (14 ang Roman numeral, at 176 ang nasa Hindu-Arabic numeral), may sukat na 6" x 9".

Ang isa pang aklat, na mas makapal, ay pinamagatang "The Light in One's Blood - Select Poems, 1973-2020". Ito ay may sukat ding 6" x 9" at may kabuuang 368 pahina (20 ang Roman numeral, at 348 ang Hindu-Arabic numeral).

Dahil ang napuntahan ko'y Book Fair, mura ang karamihan ng mga aklat. P59 ang bawat aklat ni Ginoong Abad, kasama ng siyam pang P59 din ang presyo, tatlong tigtitrenta pesos, at dalawang tigisangdaang piso, kaya P939 lahat. Kasama sa nabili ko ang aklat ng isa pang national artist for literature, si Ginoong Cirilo F. Bautista - ang Tinik sa Dila.

Mga collectors' item nang maituturing ang dalawang aklat na ito ng ating national artist for literature na si Ginoong Abad, kaya ito'y inilagay ko na sa aking munting aklatan, at minsan ay binabasa-basa lalo na pag nagpapahinga sa gabi, bago matulog.

Tulad ng ginagawa ni national artist for literature Virgilio S. Almario, may petsa rin ang ilang tula ni Ginoong Abad, lalo na sa "Where No Words Break" kaya maiisip natin na sa gayong edad niya ay iyon na ang isinusulat na paksa. Dahil sa petsa ay nauunawaan natin paano nga ba umunlad ang panulat ng makata mula noon hanggang ngayon. Habang pawang mga talababa o footnote naman sa aklat na "The Light in One's Blood".

Ang mga tula niya sa aklat na "Where No Words Break" ay hinati sa tatlong tema: 

(1) Mind, Language, Poetry, na may 23 tula;

(2) Self, Love, Family, na may 22 tula; at

(3) People, God, Country, na may 24 tula, o kabuuang 69 na tula.

Hinati naman sa apat na kabanata ang kanyang aklat na "The Light in One's Blood":

(1) Mind, Imagination

a. Mind - may 15 tula;

b. Imagination - may 11 tula.

(2) Language, Poetry

a. Language - may pitong tula;

b. Words - ay pitong tula;

c. Reading - may apat na tula;

d. Writing - may walong tula;

e. Poetry - may limang tula.

(3) Self, Love, Family

a. Moods, Stances - may sampung tula;

b. self and Love - may siyam na tula;

c. Seld, Family - may labing-isang tula.

(4) Country, People, Martial Law

a. Country - may siyam na tula;

b. People - may siyam na tula;

c. Martial Law - may labing-isang tula;

d. God - may labintatlong tula; at

e. Death - may anim na tula.

Sa kabuuan ay may 135 na tula.

Sa huling bahagi ng aklat ay ang kanyang mahabang sanaysay na pinamagatang "Mind, Language, and the Literary Work: A Poetic" na may labing-anim na pahina. Kumbaga ito ang kanyang bersyon bilang makata kumpara sa "Poetics" ni Aristotle at "The Poetic Principle" ni Edgar Allan Poe.

Sinubukan kong kumatha ng tula hinggil kay Ginoong Abad.

DALAWA KONG AKLAT NG TULA NI NATIONAL ARTIST GEMINO H. ABAD

"Where No Words Break", na wala raw salitang mababasag

matalinghagang libro iyong di ka makapitlag

tema'y pinag-iisip ka habang nababagabag

nagpapaliwanag, may liwanag, at maliwanag

"The Light in One's Blood", pag naisip mong doon dumako

iyong matatantong may liwanag sa kanyang dugo

animo kanyang mga paksa'y makadurog-puso

na sa kabila ng liwanag ay may maglalaho

mabuti't mura ko iyong nabili sa UP Press

gayong kaymahal pagkat sa laman ay labis-labis

parang balong malalim, di maarok, tumatangis

habang mga agiw sa aking diwa'y pinapalis

kung si Edgar Allan Poe ay may akdang "The Poetic

Principle", at si Aristotle nama'y may "Poetic"

si Gemino H. Abad ay may akda ring natitik:

ang "Mind, Language, and the Literary Work: A Poetic"

sa kanyang mga libro, ako'y nagpapasalamat

ang kanyang mga katha'y sadyang nakapagmumulat

anong gandang basahin niyon pag iyong nabuklat

masasabi mong ang makata'y talagang alamat

08.20.2024