Ang awiting "Isang Kahig, Isang Tuka"

ANG AWITING "ISANG KAHIG, ISANG TUKA"

Munting sanaysay ni Greg Bituin Jr.

Inilarawan ng awiting "Isang Kahig, Isang Tuka" ni Freddie Aguilar ang buhay ng isang dukha. Halina't tunghayan natin ang awit:

Ako ay isang anak mahirap

Lagi na lang akong nagsusumikap

Ang buhay ko'y walang sigla

Puro na lang dusa

Paano na ngayon ang buhay ko

Sa akin ay walang tumatanggap

Mababa raw ang aking pinag-aralan

Grade one lang ang inabot ko

No read, no write pa ko

Paano na ngayon ang buhay ko

Koro:

Isang kahig, isang tuka

Ganyan kaming mga dukha

Isang kahig, isang tuka

Ganyan kaming mga dukha

Itinulad sa manok na isang kahig, isang tuka, ang buhay ng maralita. Gayuman, maganda ang liriko ng awit pagkat naglalarawan ng buhay. Siya'y anak-mahirap na laging nagsusumikap, subalit pulos dusa ang kanyang nararanasan. Walang tumanggap sa trabaho, dahil mababa ang pinag-aralan. Grade one lang ang inabot, gayong lagi siyang nagsusumikap. Tila patama naman ang liriko ng awiting "Doon Lang" ni Nonoy Zuñiga, nang simulan niya ang awitin sa:

"Kung natapos ko ang aking pag-aaral

Disin sana'y mayron na akong dangal..."

Siyang tunay. Sa panahong ito'y mas pinakikinggan ka pag ikaw ay may pinag-aralan, at mas pinahahalagahan ang pagkatao mo. Subalit kinikilala lang ba ang dangal kung ikaw ay may pinag-aralan? Igagalang ka lang ba dahil nakasuot ka ng barong o necktie?

Sabi nga ng isang tatay, hindi mo kasalanan ang ikaw ay maging mahirap. Kasalanan mo pag namatay kang mahirap. Kaya ang iba ay nagsusumikap makaahon sa kahirapan. Subalit hindi lahat ng mahirap ay nagnanais magbago ang buhay, tamad, palainom.

Sa totoo lang, ang kahirapan ay di lang dahil ipinanganak kang mahirap, kundi may mga nagpapahirap, may nag-aangkin ng yaman ng lipunan na dapat ay para sa lahat. Kailangan nating baguhin ang bulok na sistema ng lipunan. Maging aktibo tayo sa pagbabago ng ating kalagayan, at pagpawi ng pribadong pag-aaring dahilan ng kahirapan sa lipunan.

* Ang sanaysay na ito'y nalathala sa Taliba ng Maralita, ang opisyal na publikasyon ng Kongreso ng Pagkakaisa ng Maralitang Lungsod (KPML), isyu ng Disyembre 1-15, 2019, p. 15.